Οι εκλογές αποτελούν έναν από τους θεμελιώδεις θεσμούς της δημοκρατίας, αλλά η ιστορία τους είναι γεμάτη από ενδιαφέροντα και κάποιες φορές παράξενα γεγονότα.
Με αφορμή τις επικείμενες ευρωεκλογές, ας ρίξουμε μια ματιά σε 10 πράγματα που ίσως δεν γνωρίζατε για τις εκλογές στην ιστορία.
1. Οι Πρώτες Εκλογές στην Ιστορία
Οι πρώτες καταγεγραμμένες εκλογές στον κόσμο έλαβαν χώρα στην αρχαία Ελλάδα, περίπου τον 5ο αιώνα π.Χ., στην πόλη της Αθήνας. Οι Αθηναίοι πολίτες συμμετείχαν στη διαδικασία επιλογής των ηγετών τους μέσω της εκκλησίας του Δήμου, όπου λάμβαναν χώρα συζητήσεις και ψηφοφορίες.
2. Η Ανακάλυψη του Εκλογικού Δικαιώματος των Γυναικών
Παρόλο που οι γυναίκες απέκτησαν δικαίωμα ψήφου σε πολλές χώρες τον 20ο αιώνα, η Νέα Ζηλανδία ήταν η πρώτη χώρα που το 1893 επέτρεψε στις γυναίκες να ψηφίζουν σε εθνικές εκλογές. Στην Ελλάδα, το δικαίωμα αυτό κατοχυρώθηκε το 1952.
3. Το Παράδοξο του Κοντότατου Προέδρου
Ο William Henry Harrison κατέχει το ρεκόρ για την πιο σύντομη θητεία προέδρου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εξελέγη το 1841 και πέθανε μόλις 31 ημέρες μετά την ορκωμοσία του.
4. Η Εξέλιξη των Μυστικών Εκλογών
Η έννοια των μυστικών εκλογών ξεκίνησε στην Αυστραλία το 1856. Οι λεγόμενες “Αυστραλιανές Κάλπες” έγιναν γρήγορα πρότυπο για πολλές άλλες χώρες, προκειμένου να διασφαλιστεί η ανωνυμία και η ακεραιότητα της ψήφου.
5. Το Παράδοξο του Condorcet
Ο Μαρκήσιος του Condorcet, Γάλλος μαθηματικός και φιλόσοφος, ανέπτυξε το γνωστό “Παράδοξο του Condorcet”, το οποίο δείχνει πως σε ένα σύστημα πλειοψηφίας μπορεί να υπάρξουν αντιφάσεις στις προτιμήσεις της ομάδας, ακόμα και αν οι ατομικές προτιμήσεις είναι συνεπείς.
6. Το Αρχαιότερο Διαρκές Κοινοβούλιο
Η Ισλανδία φιλοξενεί το αρχαιότερο συνεχώς λειτουργούν κοινοβούλιο στον κόσμο, το Alþingi, το οποίο ιδρύθηκε το 930 μ.Χ.
7. Η Ιδιαιτερότητα του Βατικανού
Η μικρότερη χώρα στον κόσμο, το Βατικανό, διεξάγει τις δικές της μοναδικές εκλογές. Οι καρδινάλιοι της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας συγκεντρώνονται στο Κονκλάβιο για να εκλέξουν τον νέο Πάπα, μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει ημέρες ή και εβδομάδες.
8. Η Εισαγωγή της Ηλεκτρονικής Ψηφοφορίας
Η Εσθονία είναι η πρώτη χώρα που εφάρμοσε πλήρως την ηλεκτρονική ψηφοφορία για εθνικές εκλογές. Από το 2005, οι πολίτες μπορούν να ψηφίζουν μέσω διαδικτύου, καθιστώντας τη διαδικασία ταχύτερη και πιο προσβάσιμη.
9. Ο Μυστικός Πόλεμος του Gerrymandering
Το φαινόμενο του gerrymandering, όπου οι εκλογικές περιφέρειες αναδιαμορφώνονται για να ευνοούν ένα συγκεκριμένο κόμμα, αποτελεί μακρόχρονη πρακτική στις Ηνωμένες Πολιτείες, ξεκινώντας από τις αρχές του 19ου αιώνα.
10. Η Ιστορική Σημασία της Συνθήκης των Δικαιωμάτων
Το 1215, η Μάγκνα Κάρτα, μια αγγλική συνθήκη που υπογράφηκε από τον Βασιλιά Ιωάννη, καθιέρωσε την αρχή ότι ο μονάρχης δεν μπορεί να κυβερνά αυθαίρετα, αλλά πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη συμβουλή του συμβουλίου των βαρόνων, αποτελώντας πρόδρομο των σύγχρονων δημοκρατικών διαδικασιών.
Οι εκλογές αποτελούν έναν σύνθετο και συνεχώς εξελισσόμενο θεσμό. Από την αρχαία Αθήνα μέχρι την ψηφιακή Εσθονία, η ιστορία των εκλογών είναι γεμάτη από ενδιαφέροντα γεγονότα και καινοτομίες που συνεχίζουν να διαμορφώνουν τη δημοκρατία μας σήμερα.
